Project pilot Kunstwerken staat aan de vooravond van de realisatie
Het HWBP-project pilot Kunstwerken bestaat, zoals de naam al zegt, alleen uit kunstwerken. Het gaat om de Spuisluis Oostoever in Den Helder, de Sassluis in Enkhuizen en de Hornsluis, de Noordersluis en de Zuidersluis in Schardam. Voor elk van deze sluizen is het afgelopen jaar bepaald hoe ze versterkt worden. Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier is nu bezig met de voorbereidingen voor de realisatie. Een project met alleen kunstwerken, is dat nu anders dan een dijkversterkingsproject? En wat maakt dit project nou zo bijzonder?
Als je kunstwerken wilt aanpakken heb je niet alleen te maken met waterveiligheid, ook regulier waterbeheer en de monumentale status spelen een grote rol. Voor de vijf kunstwerken staan de komende maanden in het teken van de afronding van de publiekrechtelijke kant en de voorbereiding van de uitvoering. Een van de kunstwerken is de Sassluis in Enkhuizen, een keersluis in een haven met een rijke historie en een eigen verhaal. De sluis is gebouwd in 1827 en beschermt de laaggelegen binnenhaven en omgeving van Enkhuizen tegen hoogwater op het IJsselmeer. Om in de toekomst het water te blijven keren moeten er extra deuren bijkomen.
Uitvoeringskennis optimaal benutten
In dit project werkt Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier samen met de combinatie TAUW en Friso Civiel. Zo wordt vanaf de verkenningsfase al de uitvoeringskennis benut. Om de exacte maatvoering en de bouwkundige staat van de sluizen te achterhalen was inspectie nodig. In maart 2020 was de Sassluis aan de beurt om tijdelijk drooggezet te worden. Met de resultaten van de inspectie kon het waterschap het ontwerp van de deuren op maat maken zodat ze veilig zijn én passen in deze unieke omgeving, een haven in een historisch rijke stad.
Aan de slag
Vanaf dit najaar gaat het waterschap in Enkhuizen aan de slag. Om de sluis toekomstbestendig te maken plaatsen zij een set ebdeuren en een set vloeddeuren in het binnenhoofd. De huidige vloeddeuren in het buitenhoofd blijven gehandhaafd. De nieuwe deuren in het binnenhoofd worden op de oorspronkelijke plek teruggebracht. Bijkomend voordeel van de vroegtijdige inspectie (droogzetting): er kon direct een reparatie worden uitgevoerd omdat er ontdekt werd dat het omloopriool defect bleek te zijn. Het buitenwater bleef de sluis instromen
Door de unieke samenwerking en daardoor de mogelijkheid om de sluizen nu al droog te zetten konden de ontwerpen verfijnd worden en de risico's vanuit conditionering en uitvoering aanzienlijk worden verlaagd.
Na deze kunstwerken nog meer werk aan de winkel
Deze kunstwerken zijn pas de eerste van honderden Nederlandse kunstwerken die werden afgekeurd. We hebben landelijk nog een behoorlijk grote opgave tot 2050. Daarom is het Projectoverstijgende Samenwerking Kunstwerken (POS-K) in het leven geroepen. Hiermee pakken waterschappen, Rijkswaterstaat (RWS), het Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP), kennisinstellingen en marktpartijen deze opgave gezamenlijk op. HHNK is trekker om POS-K nu in de steigers te zetten.