Kansen voor natuurontwikkeling

Een klassieke versterking van de IJsselmeerdijk lag voor de hand. Maar Teun Wendt, Sander Post en hun collega’s gooien het over een andere boeg. Hun oplossing is veel duurzamer: een vooroever. Maar daar is wel wat doorzettingsvermogen voor nodig.

Een vooroever, dat zou nooit lukken. Recht voor de dijk zou het IJsselmeer, met een permanente waterdiepte van 4 meter, namelijk veel te diep zijn. Toch bleven Royal HaskoningDHV (RHDHV) en het waterschap deze oplossing verkennen. “Want er zat muziek in die vooroever”, aldus Sander. “Die bleek gaandeweg effectiever dan gedacht in het reduceren van hoge golven. Hierdoor werd de oplossing concurrerend ten opzichte van andere oplossingen, ook qua kosten. Een vooroever heeft veel pluspunten. Vooral op het gebied van duurzaamheid en biodiversiteit, wat perfect past binnen de ambities van het waterschap voor deze dijkversterking.”

Teun: “Ons bestuur vindt duurzaamheid en biodiversiteit in het bijzonder een belangrijk thema. Net als RHDHV hebben we deze thema’s goed in de oren geknoopt. Zoeken naar duurzame oplossingen zit bij ons allebei in de genen.” 

Vergroot afbeelding Twee collega's van de alliantie HWBP
Sander Post (links), ontwerpleider Kust- en Rivierprojecten bij Royal HaskoningDHV (RHDHV) en Teun Wendt (rechts), projectleider Waterschap Zuiderzeeland

Niet vanzelf

Voor de niet zo voor de hand liggende oplossing voor deze dijkversterking steekt het projectteam flink hun nek uit. “We besteedden veel tijd aan de uitleg waarom onze oplossing haalbaar is”, aldus Teun. “Het goed afwegen van de voor- en nadelen kost veel inspanning”, zegt Sander. “En je weet nog niet of het ook gaat lonen. We hebben de verkenningsfase nog maar net afgerond en de planuitwerkingsfase en realisatie nog te gaan. Voldoende uitdagingen dus.”

Wat helpt om vol te houden, is de goede samenwerking in het projectteam, aldus Sander. “We stelden met elkaar vooraf een aantal doelen en daar zetten we vol op in. Het hoofddoel is natuurlijk een veilige dijk. Het belangrijkste nevendoel is het vergroten van de biodiversiteit. ”

“Dijkversterking geeft impuls aan natuurontwikkeling”

Geleidelijk

Een vooroever biedt goede omstandigheden voor de groei van waterplanten, zoals riet. Wat ook weer goed is voor vissen en vogels. Teun: “Daarnaast is deze oplossing op de toekomst gericht. De dijkversterking is makkelijk uit te breiden en sluit goed aan bij de doelen voor het IJsselmeer. Bijvoorbeeld een meer geleidelijke overgang van land naar water, die we realiseren met een stuk ondiep water. Gebiedspartijen zijn hier ook blij mee.”

Sander vult aan: “Wij vinden dat bij een grote ingreep als een dijkversterking gebiedsontwikkeling altijd op de agenda moet staan. De omgeving moet ervan kunnen profiteren. Dijkversterking kan impuls geven natuurontwikkeling. Dit kwam ook naar voren in de uitvraag van het waterschap. Hierin zitten we dus zeker met elkaar op één lijn.” 

Duurzaamheidsdashboard

De vruchtbare samenwerking resulteerde in het duurzaamheidsdashboard: een rekentool waarmee je verschillende oplossingen op het gebied van duurzaamheid met elkaar kunt vergelijken. Teun: “Zo leerden we van en met elkaar hoe we duurzaamheid meetbaar kunnen maken. Tja, het kan allemaal makkelijker als we niet zo op duurzaamheid zouden hameren, maar we zijn niet aan de veilige kant gaan zitten. Dat maakt dit werk juist zo leuk: de uitdaging opzoeken.”