Dijken en natuur
Waterveiligheid hoeft niet in de weg te staan van natuurbescherming. Dat bewijst Waterschap Drents Overijsselse Delta in het HWBP-innovatieproject ‘Dijken en Natuur: een symbiose’. Karin Snel en Eisse Luitjens hopen hiermee anderen te inspireren.
De komende 3 jaar volgt het team van Dijken en Natuur vier referentieprojecten van de waterschappen Fryslân, Hunze en Aa’s, De Stichtse Rijnlanden en Drents Overijsselse Delta. Aan de hand van ervaringen die daarin worden opgedaan onderzoeken Karin en haar collega’s hoe natuurbehoud hand in hand kan gaan met dijkversterking. Sterker nog: hoe het elkaar zelfs kan versterken. Als bestuurlijk innovatie-ambassadeur kijkt Eisse uit naar de resultaten: “Vaak is er een symbiose mogelijk tussen dijk en natuur.”
Overlappende belangen
Veel dijken grenzen aan een natuurgebied. “Daartussen zijn harde grenzen getrokken: daar eindigt de dijk en begint de natuur”, vertelt Karin, die het project leidt. “Dijkversterkingsprojecten kiezen daarom vaak voor een technische versterking zoals een damwand. Alleen is dat niet duurzaam en wél duur. Als je durft af te stappen van die harde grenzen, ontdek je dat er overlap zit in de belangen van dijk- en natuurorganisaties. Dan komen kansen in beeld die we nu vaak niet benutten. Met dit project willen we handvatten bieden die het mogelijk maken dijk en natuur te combineren.”
Waardevolle kennis
De community of practice Dijken en Natuur vormt de kern van het project. “Die werkgroep bestaat onder andere uit waterschappen, overheden en natuurorganisaties”, legt Karin uit. “Met hen inventariseren we waar zij tegenaanlopen bij het versterken van dijken in een natuurgebied.” Waardevolle kennis, vindt Eisse. “Begrip voor elkaars uitdagingen en belangen is essentieel voor een goede uitkomst. Verken dus eerst elkaars positie.”
“Vaak is er een symbiose mogelijk tussen dijk en natuur”
Win-winsituatie
Door tijdsdruk is het voor waterschappen moeilijk om de kansen voor een integrale gebiedsaanpak te verkennen. Maar een gedegen voorbereidingstraject is juist de oplossing, vindt Eisse: “Dat kost inderdaad meer tijd, maar later in het proces scheelt het juist tijd. Je vangt zo namelijk de belangen van alle gebiedspartners in één keer in je voorkeursalternatief.” Karin: “Juist door voor elkaars perspectieven open te staan lukt het om schijnbaar tegenstrijdige belangen te verenigen. Echt een win-winsituatie.”
Een deurtje open
Het projectteam kan Eisse betrekken bij alle projectfases. Zijn kennis en ervaring komen bijvoorbeeld goed van pas bij het ontwerpen van oplossingen. Eisse vertelt ook graag op bestuurlijk niveau over de resultaten van het project. “Zo creëer ik draagvlak voor het combineren van waterveiligheid en natuurbescherming”, vertelt hij.
“Samen met het projectteam zorgen we voor momentum in de hele organisatie. En dan gaat er soms een deurtje open dat anders misschien dicht was gebleven.” Het project loopt nog ruim 2 jaar, maar Karin wil al eerder resultaten delen: “We werken aan oplossingen voor vaak voorkomende knelpunten bij dijkversterkingen in een natuurgebied. Bijvoorbeeld op juridisch en technisch gebied. Door uiteenlopende oplossingen vorm te geven, hopen we meer waterschappen te inspireren om natuur en dijken te combineren.”