Wat onderzoeken wij om een dijk te versterken?

MARK VAN WELZENIS: Wanneer er een dijk bij jou in de buurt versterkt moet worden, wordt daar niet zomaar aan begonnen. Eerst moet alles tot op de bodem uitgezocht worden en het kan zijn dat jij als omwonenden daar wat van gaat merken. Wat precies? Dat vertel ik je in deze video.

De volgende tekst verschijnt in beeld: HWBP onderzoeken voor Dijkversterking.

MARK VAN WELZENIS: Om een dijk goed te kunnen versterken. Moet er vooraf van alles worden uitgezocht? Denk bijvoorbeeld aan de staat van de omliggende huizen, gebouwen en bomen en de locatie van kabels en leidingen en de samenstelling van de bodem. Het waterschap of Rijkswaterstaat wil met deze onderzoeken zo vroeg mogelijk gaan beginnen. Want hoe eerder je al deze verschillende onderzoeken hebt gedaan, hoe eerder je weet welke oplossingen mogelijk zijn. Wat dit voor een onderzoeker zijn, dat ga ik je vertellen. Ik licht kort de belangrijkste onderzoeken toe en vertel daarbij natuurlijk wat jij als omwonenden hiervan zou kunnen merken.

In beeld verschijnt de tekst: 1 Ecologisch onderzoek en boom inventarisatie.

MARK VAN WELZENIS: De naam zegt het misschien al een beetje. Bij ecologisch onderzoek wordt er gekeken naar alles wat er in de omgeving van de dijk groeit en leeft. De natuur moet namelijk zo min mogelijk verstoord worden door de dijk versterking. Dit onderzoek wordt uitgevoerd door ecologen. Zij kijken of er wellicht beschermde soorten dieren en planten aanwezig zijn en wanneer deze informatie bekend is, kan het waterschap hiermee rekening houden. Naast dat er ecologisch onderzoek wordt gedaan, wordt er ook altijd goed gekeken naar de bomen die langs de dijk traject staan. De details van de bomen worden verzameld tijdens een veldonderzoek. Op basis van deze resultaten wordt beslist of het ontwerp van de dijk wordt aangepast of de boom gekapt zal worden.

In beeld verschijnt de tekst: 2 Bouwkundig onderzoek.

MARK VAN WELZENIS: Een dijk versterken is project kan best ingrijpend zijn. Als je aan de dijk woont en wanneer er bijvoorbeeld een constructie moet worden aangebracht, zoals een damwand, kunnen er namelijk trillingen ontstaan en ook het langsrijden van bouw verkeer zou dit al kunnen veroorzaken. En je wil natuurlijk niet dat deze trillingen schade veroorzaken. Daarom wordt er vooraf aan een dijk versterking altijd bouwkundig onderzoek gedaan en dat houdt in dat er wordt gekeken naar de staat van de panden en de bouwtekeningen hiervan. En wanneer het nodig is komt er ook een bouwkundig constructeur kijken. Wanneer jouw huis of pand in aanmerking hiervoor komt, neemt het waterschap hierover contact met je op.

In beeld verschijnt de tekst: 3. Onderzoek naar kabels en leidingen.

MARK VAN WELZENIS: Wanneer een dijk versterkt wordt, is de kans groot dat er ook gegraven gaat worden. En daarom is het heel belangrijk om te weten waar precies kabels en leidingen liggen. En dit zijn er nogal wat. Uh, denk aan je telefoon. Uh gas, water en elektriciteitsaansluiting. Omgevingsmanager Basten Heeg weet daar meer van.

BASTEN HEEG: Een onderdeel van. Uh de conditionering. De onderzoekers zijn ook t onderzoek naar de kabels en leidingen. Waar liggen ze en liggen ze mogelijk ook in de weg voor een aanstaande dijk? Versterking? Nou, we staan hier op de dijk bij Ophemert en ook daar hebben we te maken met kabels, leidingen die in de weg liggen. De dijk schuift hier een heel groot gedeelte richting de rivier. En dat betekent dat de kabels die in de dijk liggen daar niet kunnen blijven liggen.

MARK VAN WELZENIS: Mocht het verleggen van kabels en leidingen nou leiden tot overlast, dan zal je hier als omwonende natuurlijk ruim op tijd over geïnformeerd worden.

In beeld verschijnt de tekst: 4. geotechnisch onderzoek.

MARK VAN WELZENIS: Voordat het ontwerp van de versterkte dijk gemaakt kan worden, moet het waterschap precies weten wat de opbouw en samenstelling van de ondergrond langs het hele projectgebied is. Daarvoor wordt geod technisch onderzoek gedaan. Zo'n onderzoek wordt vaak gedaan door middel van zonwering, boring en geofysisch onderzoek. Bij sonderingen wordt een lange buis in de grond gedrukt om de weerstand van de grond te meten. Om de samenstelling van de grond te onderzoeken worden boringen gedaan en bij geofysisch onderzoek wordt van boven de grond met elektromagnetische metingen de bodem opbouw onderzocht. En tenslotte wordt er bij geo technisch onderzoek ook bovengronds gekeken, namelijk naar de dijk bekleding. En waar bestaat deze uit en is deze nog stevig genoeg? Al de resultaten van deze onderzoeken worden meegenomen in het ontwerp van de dijk.

In beeld verschijnt de tekst: 5. Archeologisch onderzoek.

MARK VAN WELZENIS: Het kan ook zijn dat er in de bodem archeologische resten zitten. Het doel is om archeologische resten in de bodem te behouden en te beschermen en daarom is het belangrijk dat er van tevoren wordt uitgezocht of er eventuele archeologische resten in de grond zitten. En dat gebeurt eerst via bureau onderzoek en eventueel via proef monsters op plekken waarvan verwacht wordt dat er archeologische vondsten gedaan kunnen worden. Als er daadwerkelijk resten worden gevonden, worden deze opgegraven. Maar het kan ook zijn dat deze blijven liggen of dat de dijken ontwerp hierop wordt aangepast. Bijvoorbeeld als er resten van een groot gebouw worden gevonden, zoals een burcht. En die resten zijn vaak te groot om helemaal bloot te leggen en moeten natuurlijk niet de betrouwbaarheid van de dijk beïnvloeden.

In beeld verschijnt de tekst: 6. milieu hygiënisch onderzoek.

MARK VAN WELZENIS: 1 van de soorten bodemonderzoek is milieuhygiëne is onderzoek. Hierbij wordt er gekeken of de bodem vervuild is. Als er bijvoorbeeld voorheen een akker lag, dan kunnen de nu bestrijdingsmiddelen in de bodem zitten. Op basis van buro onderzoek wordt waar nodig op verschillende plekken de bodem onderzocht door er monsters van te nemen en deze monsters worden naar een laboratorium gestuurd. Hier kunnen ze vaststellen in welke mate de grond verontreinigd is. Is de grond schoon, dan kan het hergebruikt worden en is de grond vervuild, dan moet het verwerkt worden door een gespecialiseerd bedrijf.

In beeld verschijnt de tekst. 7. Cultuurhistorisch onderzoek.

MARK VAN WELZENIS: Bij cultuurhistorisch onderzoek wordt gekeken naar hoe het landschap vanuit vroeger is ingericht, hoe dat nu nog herkenbaar is en hoe het gewaardeerd wordt. Denk bijvoorbeeld aan middeleeuwse kavel vormen of belangrijke monumentale panden rondom een dijk. Het cultuurhistorisch onderzoek bestaat deels uit buro onderzoek en deels uit veldonderzoek waarbij een cultuurhistoricus het gebied bezoekt. Aan de hand van deze informatie wordt bepaald of er een bepaald gebied of element in het gebied in stand moet worden. Gehouden door de ontwerpers van De Dijk en zo wordt ervoor gezorgd dat de identiteit van een gebied aanwezig blijft. Zoals je hebt gehoord en gezien in deze video zijn er dus flink wat dingen die onderzocht moeten worden. En met al die onderzoeken is de kans groot dat jij als omwonenden op en om de dijk wat mensen aan het werk zal zien voordat de realisatie gaat plaatsvinden. Wil je nou meer weten over onderzoeken bij jou in de buurt? Kijk dan op de website van je waterschap.

In Beeld verschijnt de eind kaart met het logo van Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat en de bijbehorende logo's van verschillende waterschappen.